Σε λειτουργία τίθεται από την 1η Απριλίου 2025 το Εργαστήριο Ανοσολογίας/Ιστοσυμβατότητας των Μεταμοσχεύσεων στο «Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο», όπως προβλέπεται από την προσθήκη του άρθρου 37Α στο ν. 5034/2023 (Α΄ 69) περί τις «Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της φαρμακευτικής δαπάνης», που είχε τεθεί σε διαβούλευση ως τις 8 Νοεμβρίου το Υπουργείο Υγείας.
Η τροπολογία ορίζει πρόσθετη επιχορήγηση προς το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο για το νέο εργαστήριο από τον κρατικό προϋπολογισμό για τα έτη 2025 - 2026, έως του ποσού των 2 εκατ. ευρώ. Το εργαστήριο θα είναι αρμόδιο για τη διενέργεια σε 24ωρη βάση εξετάσεων ανοσολογίας και ιστοσυμβατότητας για τις ανάγκες των Μονάδων Μεταμοσχεύσεων αρμοδιότητας σε πέντε Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) της χώρας: την 1η (Αττικής), τη 2η (Πειραιώς και Αιγαίου), την 5η (Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας), την 6η (Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας) και την 7η (Κρήτης).
Ανάμεσα στις αντιδράσεις για «ιδιωτικοποίηση των μεταμοσχεύσεων» από τη νέα ρύθμιση, ήταν και η επιστολή διαμαρτυρίας, προ εβδομάδος, από τα δύο δημόσια εργαστήρια ανοσολογίας - ιστοσυμβατότητας του ΕΣΥ, στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» και το Γενικό Νοσοκομείο Αττικής - «Γ. Γεννηματάς», που κατήγγειλαν ότι: «Με αυτό το σχέδιο αφαιρείται ουσιαστικά ένα εργασιακό και επιστημονικό πεδίο, ιδιαίτερα σημαντικό, από τα δύο αντίστοιχα διαπιστευμένα από την EFΙ [Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ανοσογενετικής] για την μεταμόσχευση Τμήματα του ΕΣΥ των νοσοκομείων ΓΝΑ "Ο Ευαγγελισμός" και ΓΝΑ "Γ. Γεννηματάς", που επί 40 περίπου χρόνια δουλειάς, κόπου, μελέτης εμπειρίας, ειδίκευσης και εξειδίκευσης του προσωπικού τους υποστηρίζουν επάξια τον ΕΟΜ και για τις ανάγκες των Μεταμοσχεύσεων Οργάνων»
Το protothema.gr επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, κ. Ιωάννη Μπολέτη, ζητώντας τη γνώμη του για την αναστάτωση από την τροπολογία όσο και διευκρινίσεις σχετικά με το τί συνεπάγεται για το πεδίο των μεταμοσχεύσεων.
«Δεν ιδιωτικοποιούνται οι μεταμοσχεύσεις»
«Το Ωνάσειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο είναι δημόσιο και όχι ιδιωτικό» ξεκαθαρίζει κατ' αρχάς ο κ. Μπολέτης, εξηγώντας πως το κέντρο «τρέχει» ήδη τα δύο μεταμοσχευτικά προγράμματα της χώρας (καρδιάς και πνευμόνων) και ότι το νέο εργαστήριο, που προστίθεται στα ήδη υπάρχοντα του Ωνασείου για τις μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων, θα εξυπηρετεί τον ανοσολογικό έλεγχο για όλες τις μεταμοσχεύσεις (όλα τα όργανα) στη νότια Ελλάδα. «Όλα όσα προσφέρει εντάσσονται πλήρως στο πλαίσιο του δημόσιου συστήματος υγείας. Από τον νόμο του 2018, άλλωστε, έχει καταστεί σαφές ότι οι μεταμοσχεύσεις οργάνων δεν μπορούν να πραγματοποιούνται από τον ιδιωτικό τομέα» προσθέτει.
Σχετικά με την επίμαχη τροπολογία, εξηγεί ότι το νοσοσχέδιο του 2023 για τις μεταμοσχεύσεις προέβλεπε τη δημιουργία δύο ανοσολογικών εργαστηρίων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες ανοσολογικού ελέγχου για τις μεταμοσχεύσεις οργάνων στην επικράτεια, είτε μέσω δημοσίου είτε μέσω νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) όπως το Ωνάσειο ή ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). «Με αυτόν τον τρόπο, το Υπουργείο Υγείας μπορεί να επιλέξει την πιο συμφέρουσα λύση για την εγκατάσταση αυτών των εργαστηρίων» σημειώνει ο κ. Μπολέτης. Δεδομένου του περιορισμένου αριθμού εξειδικευμένων επιστημόνων στην ανοσολογία, η συγκέντρωση πόρων και δυνατοτήτων σε ένα μεγάλο, άρτια εξοπλισμένο κέντρο είναι οικονομικά και λειτουργικά ωφέλιμη.
Γιατί στο Ωνάσειο τα χρήματα
Τα εργαστήρια ανοσολογίας και ιστοσυμβατότητας του Ευαγγελισμού και «Γεννηματάς» αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, εξηγεί ο κ. Μπολέτης: «Το εργαστήριο του Ευαγγελισμού έχει περιορισμένη δραστηριότητα. Το εργαστήριο στο Γενικό Νοσοκομείο Αθήνας πραγματοποιεί μεγάλο αριθμό εξετάσεων, κυρίως για μεταμοσχεύσεις νεφρού από το νοσοκομείο "Λαϊκό", και διεκπεραιώνει ανοσολογικές εξετάσεις και για τα νοσοκομεία Ιωαννίνων και Πάτρας. Αλλά και τα δύο εργαστήρια συχνά παρουσιάζουν δυσκολίες στη λειτουργία τους».
Ο ίδιος καταθέτει στο protothema, «πολλές φορές εγώ προσωπικά έχω βοηθήσει στο Γεννηματάς να βρουν προσωπικό για τις μεταμοσχεύσεις. Έχουμε προβλήματα που πρέπει να λυθούν».
Έπειτα, το Ωνάσειο προσφέρει σημαντικές οικονομικές και λειτουργικές δυνατότητες. «Η μισθοδοσία του προσωπικού του εργαστηρίου -περισσότερα από δέκα άτομα-, καλύπτεται από το Ωνάσειο νοσοκομείο, κυρίως από τις συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ. Συνεπώς, δεν επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός. Αντίστοιχα, ο χώρος 300 τ.μ. για τη δημιουργία του είναι δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση, ενώ το κόστος των μηχανημάτων καλύπτεται από κοινού από το ίδρυμα και το νοσοκομείο».
Για τα έτη 2025-2026, το Ωνάσειο θα λάβει ποσό 2.000.000 ευρώ για τα αναλώσιμα του ανοσολογικού εργαστηρίου, ούτως ειπείν τα αντιδραστήρια για τις ανοσολογικές εξετάσεις, ένα κόστος που καλύπτεται αντίστοιχα και για τα δημόσια εργαστήρια.
«Για να καταλήξουμε σε αυτό το ποσό, ρωτήσαμε τα δημόσια νοσοκομεία το δικό τους ετήσιο κόστος αναλώσιμων» αναφέρει ο κ. Μπολέτης και προσθέτει: «χάρη στην ψηφιοποίηση των στοιχείων του Ωνασείου, θα υπάρχει ακριβή εικόνα των αναγκών επιχορήγησης μετά το πέρας της διετίας».
Τέλος, στέκεται στο μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ του Ωνασείου Εθνικού Μεταμοσχευτικού κέντρου. «Με τον μεγάλο όγκο μεταμοσχεύσεων, τη συγκέντρωση δραστηριοτήτων σε ένα κέντρο και τη συνέπειά μας στην κάλυψη οικονομικών υποχρεώσεων, έχουμε τη δυνατότητα να επιτυγχάνει καλύτερες τιμές στις διαπραγματεύσεις μας με τις εταιρείες για εξοπλισμό. «Το δημόσιο δεν πληρώνει στο Ωνάσειο, κυρίως οι μεταμοσχευμένοι ασθενείς, κανείς, ούτε ευρώ» τονίζει.
«Δεν "καταργούνται" τα δημόσια εργαστήρια»
Ο κ. Μπολέτης ξεκαθαρίζει το τοπίο σχετικά με το μέλλον των δημόσιων ανοσολογικών εργαστηρίων στο πεδίο των μεταμοσχεύσεων: «Τα ανοσολογικά εργαστήρια του Ευαγγελισμού και του Γεννηματά θα εξακολουθήσουν να προσφέρουν σημαντικό έργο, όπως κάνουν σήμερα με τον ανοσολογικό έλεγχο για τις μεταμοσχεύσεις αιμοποιητικών κυττάρων. Έπειτα, αν οι μονάδες μεταμόσχευσης οργάνων επιθυμούν να συνεργαστούν με αυτά τα εργαστήρια για τη μακροπρόθεσμη ανοσολογική παρακολούθηση των μετασχευμένων ασθενών, κανείς δεν τους στερεί αυτή τη δυνατότητα. Καθώς ορίζει και ο νόμος, το Ωνάσειο Μεταμοσχευτικό Κέντρο λειτουργεί σε συνεργασία με τα πανεπιστημιακά και δημόσια νοσοκομεία, όπως ήδη συνεργάζεται με το νοσοκομείο "Αττικόν" για τις μεταμοσχεύσεις πνευμόνων»