Μια πολύ χαμηλή σοδειά το 2023 επέτρεψε στην ισπανική οινοποιία να διατηρήσει τις τιμές σε σχετικά υψηλά επίπεδα, παραμένοντας παράλληλα ανταγωνιστική διεθνώς. Στα μισά της παρούσας περιόδου, γίνεται ο απολογισμός της τρέχουσας κατάστασης στην Ισπανία, από το μεσίτη της Ciatti.
«Ευτυχώς η παραγωγή μας σε κόκκινα ήταν επίσης χαμηλή. Διαφορετικά, θα κολυμπούσαμε σε μια θάλασσα από κόκκινα κρασιά», υποστηρίζει ο David Martin, μεσίτης της Ciatti στην Ισπανία
Με παραγωγή κρασιών και γλευκών περίπου 35 εκατομμυρίων εκατολίτρων το 2023 και αναλογία κόκκινου/λευκού που κλίνει υπέρ του τελευταίου, η Ισπανία ξεκίνησε την περίοδο μετά τον τρυγητό, με καλές προοπτικές. Όμως μια μικρότερη συγκομιδή από μόνη της δεν εξηγεί την άνοδο των τιμών που παρατηρήθηκε κατά τους πρώτους μήνες της περιόδου. «Η πολύ χαμηλή ιταλική παραγωγή είχε αντίκτυπο στην ισπανική αγορά», αναφέρει ο David Martin. «Οι Ιταλοί είναι συνεχώς σε επαφή με τα ισπανικά οινοποιεία για τακτικές συναλλαγές. Διαφορετικά, η μικρή ισπανική παραγωγή θα είχε μικρότερο αντίκτυπο στις τιμές».
Αυξήσεις 10-15 λεπτά το λίτρο
Σε αυτή την περίπτωση, ο μεσίτης σημειώνει ότι τα generic λευκά κρασιά με αλκοολικό τίτλο 11% πωλούνται περίπου 53-55 ευρώ το εκατόλιτρο, «διαφορετικά το εύρος τιμών θα ήταν περισσότερο μεταξύ 38 και 40 ευρώ. Σημαντική είναι συνεπώς η αύξηση 10-15 σεντ ανά λίτρο». Αποτέλεσμα: οι ανταλλαγές είναι επί του παρόντος περιορισμένες σε αριθμό και περιορισμένες σε μικρούς όγκους. «Το πρόβλημα είναι ότι σε αυτές τις τιμές κινδυνεύεις να χάσεις χρήματα. Έτσι οι μεγάλοι όγκοι είναι σε αναμονή». Καθώς η διαθεσιμότητα είναι μάλλον χαμηλή, «αν χρειάζεστε λευκά κρασιά, δεν έχετε άλλη επιλογή από το να συμφωνήσετε να πληρώσετε αυτές τις τιμές».
Το λευκό κρασί εξομαλύνει εν μέρει τις δυσκολίες στο κόκκινο
Για τα κόκκινα, η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική, ακόμα κι αν ελαφρυντικοί παράγοντες επέτρεψαν να αποφευχθούν τα χειρότερα: «Πολλά οινοποιεία έχουν παραγάγει ροζέ κρασιά και θειωμένα γλεύκη επειδή ανησυχούσαν για τα κόκκινα και αποφάσισαν να διαφοροποιηθούν. Επιπλέον, η παραγωγή κόκκινου ήταν επίσης χαμηλή: «Σε περιοχές που παράγουν συνήθως κόκκινα κρασιά, όπως η Manchuela και η Valencia, η παραγωγή μειώθηκε κατά 30 έως 40%. Αν η σοδειά ήταν μεγάλη, οι τιμές θα ήταν στα 25-35 λεπτά το λίτρο». Εκτός από την αντισταθμιστική επίδραση των λευκών – των οποίων η συνεχής δραστηριότητα σε ανατιμημένες τιμές επέτρεψε στα οινοποιεία να περιμένουν τα κόκκινα – το ενδιαφέρον που έδειξαν Γερμανοί, Ιταλοί και άλλοι Πορτογάλοι αγοραστές τους επέτρεψε να πουλήσουν όγκους κόκκινων από τη νέα σοδειά. Έχοντας φτάσει στο αποκορύφωμα, οι τιμές αρχίζουν να μειώνονται, αλλά δεν θα μειωθούν σημαντικά πριν από τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο, εκτιμά ο μεσίτης. Και προβλέπει ότι, για τους λευκούς οίνους, οι σημερινές υψηλές τιμές είναι πιθανό να συνεχιστούν μέχρι τον Ιούλιο-Αύγουστο λόγω της χαμηλής διαθεσιμότητας, αλλά «τα οινοποιεία έχουν επίγνωση του γεγονότος ότι εάν μειώσουν τις τιμές κατά μερικά σεντς, θα πουλήσουν τα κρασιά τους αύριο, αναμφίβολα σε Γερμανούς ή Ιταλούς αγοραστές».
Αύξηση των εξαγωγών τον Ιανουάριο
Αν και η ζήτηση από Τρίτες Χώρες παρουσιάζει σημάδια αποδυνάμωσης –ιδίως των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και της Νότιας Αμερικής–, η ζήτηση των ευρωπαίων και ιδιαίτερα των Ιταλών και Γερμανών αγοραστών διατηρήθηκε. Τόσο πολύ που τα logistics δυσκολεύτηκαν να συμβαδίσουν: «Μόνο δύο εταιρείες μεταφέρουν μεγάλους όγκους στην Ιταλία και είχαν δυσκολίες καθώς οι συναλλαγές ήταν σημαντικές. Τα συμβόλαια υπεγράφησαν αρχικά σε πιο ελκυστικές τιμές από αυτές που υπάρχουν σήμερα, επομένως οι εισαγωγείς θέλουν να τα ρευστοποιήσουν το συντομότερο δυνατό». Ο ρυθμός των ρευστοποιήσεων εξηγεί επίσης την τρέχουσα δυναμική όσον αφορά τις εξαγωγές, οι οποίες αυξήθηκαν τον Ιανουάριο σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Οίνου της Ισπανικής Αγοράς. «Κατά τη γνώμη μου, οι εξαγωγές ήταν επίσης σημαντικές τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο λόγω των συμβάσεων που έχουν ήδη υπογραφεί με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς». Από την άλλη, ο David Martin σημειώνει το ασθενέστερο ενδιαφέρον μεταξύ των Γάλλων αγοραστών: «Οι Γάλλοι έχουν την ευκαιρία να αγοράσουν ποιοτικά γαλλικά κρασιά σε καλές τιμές», εξηγεί ο μεσίτης, «έτσι πραγματοποίησαν αγορές από την Ισπανία, αλλά λιγότερες από άλλες χρονιές.
Τους επόμενους μήνες, η προσοχή θα επικεντρωθεί στις προοπτικές συγκομιδής στην Ισπανία, καθώς και στη Γαλλία και την Ιταλία. Προς το παρόν, η κατάσταση παραμένει φυσικά πολύ αβέβαιη, αλλά κάποια θετικά μηνύματα αρχίζουν να εμφανίζονται. «Όσον αφορά τις βροχοπτώσεις, η κατάσταση δεν είναι κακή και επομένως δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε μια κανονική συγκομιδή το 2024, ειδικά μετά από μια χαμηλή συγκομιδή το 2023». Καθώς ο κίνδυνος παγετού έχει αποκλειστεί μόνο για τις επόμενες εβδομάδες, θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι τον Μάιο για να έχουμε μια πιο ακριβή εικόνα. Η ισπανική κυβέρνηση ξεκίνησε την πράσινη συγκομιδή στα τέλη Φεβρουαρίου, ένα μέτρο που στοχεύει ιδιαίτερα τις περιοχές παραγωγής κόκκινου κρασιού που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, όπως η Ναβάρα και η Ριόχα. «Αν η συγκομιδή είναι μεγάλη φέτος, η κατάσταση θα είναι δύσκολη για την Ισπανία γιατί οι παραγωγοί έχουν εφαρμόσει αυξήσεις τιμών όλο το χρόνο, περιπλέκοντας τη διαχείριση για τους εμφιαλωτές. Μόλις η παραγωγή θα κυμανθεί σε μέσα επίπεδα, οι τιμές θα μειωθούν. Όσο και αν τα οινοποιεία μπορούν να διαχειριστούν αυτό το γιο-γιο, οι αμπελουργοί δυσκολεύονται πολύ περισσότερο. Χρειάζονται ένα σταθερό εισόδημα και μακροπρόθεσμα θα μπορούσαμε να δούμε σταδιακές εκριζώσεις και εξελίξεις προς άλλες καλλιέργειες».